Last Updated on August 3, 2023 by Jyoti Shinde
Chandrayaan -3
चांद्रयान-2 प्रमाणेच चांद्रयान-3 च्या लँडर आणि रोव्हरला विक्रम आणि प्रज्ञान अशी नावे देण्यात आली आहेत. यामध्ये लँडरचे नाव विक्रम ठेवण्यात आले आहे, त्यानंतर चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरल्यानंतर त्यातून बाहेर पडणाऱ्या रोव्हरचे नाव प्रज्ञान असे ठेवण्यात आले आहे. चंद्राच्या पृष्ठभागावर काम करण्यात पूर्वीची मोहीम यशस्वी होऊ शकली नसल्यामुळे, या नावाची पुनरावृत्ती झाली आहे.
चांद्रयान-2 च्या पडझडीमुळे आणि नष्ट झाल्यामुळे विक्रम आणि प्रग्यान यांना गेल्या वेळी काम करता आले नव्हते. आता ISRO ने चांद्रयान-3 मध्ये असे तंत्रज्ञान विकसित केले आहे की जेव्हा हे वाहन जमिनीवर उतरण्यासाठी जागा मिळेल तेव्हाच ते जमिनीवर उतरेल. त्यासाठी त्यात अतिरिक्त इंधनाचीही व्यवस्था करण्यात आली आहे.Chandrayaan -3
हेही वाचा: one plus smartphones: स्वस्त दरात स्मार्टफोन खरेदी करण्याची शेवटची संधी! Amazon वरून आजच खरेदी करा…
खरं तर, चांद्रयान-3 मोहिमेचा मुख्य उद्देश चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचणे आणि त्याच्या पृष्ठभागाचा अभ्यास करणे आहे. शास्त्रज्ञांच्या मते, चंद्राच्या या पृष्ठभागावर पाण्याचा बर्फ आणि सूर्यप्रकाश मुबलक प्रमाणात आहे.
थोडं पण महत्वाचं
त्याचा अभ्यास भविष्यात मंगळ मोहिमेसाठी खूप फायदेशीर ठरेल, असा विश्वास आहे. या मोहिमेचे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे याआधी चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचण्याचे धाडस इतर कोणत्याही अवकाश संस्थेने केलेले नाही.Chandrayaan -3
लँडर विक्रम म्हणजे काय आणि ते काय करणार?
सॉफ्ट लँडिंगनंतर विक्रम लँडर कामाला सुरुवात करेल. लँडिंगच्या काही मिनिटांनंतर, ते इस्रोला पहिले चित्र पाठवेल. मग जोपर्यंत तो चंद्रावर राहील तोपर्यंत ते काम करत राहील.सुमारे तीन तासांनंतर रोव्हर वाहनाच्या आतून बाहेर येईल. लँडर चंद्राशी संबंधित वैज्ञानिक क्रियाकलाप करेल.चंद्रयान-२ मोहीम, चंद्रयान-२ प्रक्षेपण, इस्रो मिशन, काय आहे चांद्रयान-२, चंद्रयान-२ नाव लँडर विक्रमचे प्रतीकात्मक चित्र
रोव्हर प्रज्ञान म्हणजे काय आणि ते काय करेल?
लँडर विक्रम चंद्राच्या पृष्ठभागावर प्रज्ञान रोव्हर प्रक्षेपित करेल, जे सौर उर्जेवर चालते. हा रोव्हर 6 चाकांवर धावेल आणि 1 सेंटीमीटर प्रति सेकंद वेगाने फिरताना सुमारे 500 मीटर अंतर कापेल. रोव्हर पृष्ठभागावर रासायनिक विश्लेषण करेल आणि हा डेटा लँडरला पाठवेल. हा डेटा लँडरच्या माध्यमातून इस्रोच्या स्पेस स्टेशनवर पोहोचेल. रोव्हर प्रज्ञान पृथ्वीवर एक चंद्र दिवस किंवा 14 दिवस सक्रिय असेल.
नामकरणाचा आधार काय आहे?
लँडरला विक्रम असे नाव देण्यात आले आहे कारण या संस्कृत शब्दाचा अर्थ धैर्य आणि पराक्रमाशी संबंधित आहे. जगातील कोणतीही अंतराळ संस्था चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर अभ्यासासाठी मोहीम सुरू करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. आणि दुसरे म्हणजे, लँडरचे नाव विक्रम ठेवण्यामागील एक कारण म्हणजे शास्त्रज्ञ विक्रम साराभाई यांना श्रद्धांजली अर्पण करणे. Chandrayaan -3
चांद्रयान-२ मोहीम, चंद्रयान-२ प्रक्षेपण, इस्रो मिशन, काय आहे चांद्रयान-२, चंद्रयान-२ नाव, रोव्हर प्रज्ञानाची प्रातिनिधिक प्रतिमा त्याच वेळी, रोव्हरच्या प्रज्ञान नावाचा अर्थ बुद्धी आणि विवेकाशी संबंधित होता. रोव्हरमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे उच्च तंत्रज्ञान वापरण्यात आल्याने हे नाव देण्यात आले आहे, ज्याद्वारे हा रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागावरील रसायनांचा अभ्यास करून डेटा तयार करेल. ही बुद्धिमत्ता अधोरेखित करण्याच्या हेतूने याला प्रज्ञान असे नाव देण्यात आले आहे.